به نام خدایی که رحمتش بی اندازه و مهربانی اش همیشگی است.
● نقش خانواده در سلامت روان فرزندان چیست؟
خانواده از مهمترین عوامل موثر در رشد همه جانبه کودک است. تاثیر خانواده بر کودک بدون مقدمه با قدرت فراگیری خاصی آغاز و در سراسر زندگی فرد آشکار میشود. تاثیر روابط صحیح بین والدین و فرزندان و اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست زیرا کودکان دارای خصوصیت “اخلاق دیگر پیرو”هستند. یعنی با چشم بسته رفتار والدین خود را تقلید میکنند و به همین علت کارشناسان تعلیم و تربیت همگی بر این باورند که نقش والدین در شکل گیری شخصیت کودکان غیرقابل انکار و از مهمترین عوامل در تامین بهداشت روان کودکان است. نظریات روانکاوی نیز بر اهمیت اثرگذاری تجارب اولیه و روابط کودک و والدین بر رفتارها و نگرش کودک تاکید دارد و نظریه پردازان در یادگیری اجتماعی نیز به افزایش یادگیری درخانواده اهمیت میدهند و از این دریچه به مفهوم خانواده مینگرند و بر میزان اثرگذاری پدر و مادر بر کودک ونقش آنها در تامین سلامت روان تاکید میکنند.
● ویژگیهای یک خانواده خوب
1) فرزندان در خانواده مورد پذیرش و کانون عشق و توجه بوده خود نیز از آن آگاه باشند.
۲) فرزندان از آزادی متناسب با سن و نیازهای خود در چارچوب ضوابط اخلاقی و تربیتی متعادل برخوردار باشند.
3) به آنان متناسب با سن و تواناییهایشان مسئولیت داده شود.
4) آنچه را که احساس میکنند بدون ترس و واهمه برای پدر و مادر خود بیان کنند.
۵) بتوانند افکار خود را با والدین در میان گذاشته ، از تجربه ،تبادل نظر و فکر آنها بهرهمند شوند.
۶) اشتباهها و خطاهای آنان ، بدون تنبیه بدنی ، تمسخر و ایجاد سرافکندگی اصلاح و بهبود یابد.
۷) حس تعامل ،همدلی و تعاون در محیط گرم و صمیمی خانواده به آنها منتقل شود.
۸) بیشتر به موفقیتها و پیشرفتهای فرزندان تکیه شود تا به شکستها و خطاها.
در صورتی که والدین حداقل دو نکته را در برقراری ارتباط با فرزندان خود مورد توجه قرار دهند به تامین بهداشت روانی آنان کمک کردهاند که یکی وجود “احترام” در روابط است و منظور از آن رفتاری است که احساس ارزشمندی رضایت و خشنودی را در طرف مقابل ایجاد کند.
و دیگری وجود احساس “ تفاهم وهمدلی” میباشد.
نخست باید این احساس درک و تفاهم بین والدین و فرزندان ایجاد شود تا پس از آن راهنمایی،آموزش، پند و اندرزو ... اثربخش باشد.
به طور کلی باید گفت احساسات بخشی از خصوصیات وجودی ما را تشکیل میدهند. ما میتوانیم زمان و نحوه بروز آنها را خودمان تعیین کنیم به شرط آنکه از وجودشان آگاه باشیم و برای کودکان مهم است که بدانند چه احساسی دارند تا از تجمع احساسات ناشناخته و بهم ریخته در درونشان کاسته شود. والدین با انعکاس عواطف و احساسات فرزندان همان گونه که هستند و نه آن گونه که خودشان تفسیر میکنند باعث میشوند تا خود آنها به صورتی مبتکرانه در صدد تغییر، اصلاح و بهبود خویش برآیند.